De keukenbalans

‘Het zijn vreemde tijden’, zegt Maria. ‘Mijn kinderen kopen alles voor mijn kleinkinderen, ze komen niets te kort. Elk gezinslid heeft een eigen smartphone en tablet, en de kleinkinderen zijn al in Amerika geweest. En toch mis ik iets in dat gezin. In veel gezinnen. ‘De gezinnen van nu hebben meer materiële welvaart, maar die heeft een prijs. De ouders gaan vaak met twee werken om die welvaart te kunnen betalen.’

(En ook omdat de samenleving ertoe dwingt, ik hoor het u denken, want het leven is erg duur en de huidige recessie doet daar geen deugd aan, alle loonindexeringen ten spijt.) De vrouw is financieel onafhankelijk en vervult vele rollen. Huisvrouw zijn is slechts één van die rollen, hoewel ik de trend van het deeltijds werken – meestal door de vrouw opgenomen- toejuich. Het brengt rust in de drukke gezinslevens waarin agenda, planning en autorijden centraal staan. Vroeger zorgde de vrouw voor het gezin, en dat bracht rust. Als de kinderen thuis kwamen van school, was daar een Maria. Een Maria in de vorm van een huisvrouw die een vieruurtje bracht en de kinderen vroeg hoe hun dag was.

Maria vervulde haar rol met hart en ziel, ook al knaagde er soms iets. Iets in de vorm van een niet ingeloste ambitie. Dromen waarvan zij zwanger bleef. Zo was er de droom om dierenarts te worden en de realiteit die dit om verschillende redenen niet toeliet. ‘Op school volgden we het vak huishoudkunde. Daar leerden we hoe we een man konden behagen. Als hij thuiskwam, nam je zijn jas en schoenen aan en gaf je hem een kom soep.’

Het rollenpatroon leidde ertoe dat de vrouw vaak een ondergeschikte rol had en haar eigen talenten en studiemogelijkheden opofferde voor het gezin. Vandaag zijn man en vrouw in theorie gelijkwaardig en willen de meeste hedendaagse vrouwen hun talenten en mogelijkheden optimaal benutten. Zij vervallen daardoor in het andere uiterste. Jobhoppen, bijscholen, omscholen, een extra baantje of bijverdienste, en een abonnement op de yoga om van al deze drukte te bekomen. Mindfulness, terug leren leven in het moment want al die schema’s halen ons weg van wat echt belangrijk is. 

Zoals gewoonlijk ligt de waarheid ergens in het midden. In de zoektocht naar wat het betekent om een goede vrouw en huisvrouw te zijn, verloren we onszelf in het ene uiterste en dreigen we onszelf nu te verliezen in het andere uiterste. Niet voor niets worden we een ‘burn-out land’ genoemd. Maar er is een shift in bewustwording. Veel individuen worden wakker. Ze staan stil bij wat ze echt willen. Singles, eenoudergezinnen, nieuw samengestelde gezinnen, klassieke gezinnen, kinderen die nog bij hun ouders wonen. De gezinsvormen zijn zo flexibel en dynamisch geworden. Al deze mensen staan in toenemende mate stil bij wat ze echt willen. Ze inspireren daarbij elkaar. Als een kennis of vriend een stap in de ondernemende richting zet, en een beslissing neemt om voor het eigen talent te gaan en een bijberoep te starten, geeft dat de ander vaak een duwtje in de rug. Het gevoel van gezonde jaloezie -dat wil ik eigenlijk ook- helpt daarbij.

Het gezin vandaag, in welke vorm dan ook, zoekt naar balans. De overheid zoekt mee. Kijk naar het voorstel van de vierdaagse werkweek of Scandinavische landen die al verder staan. Hun beleid spant de kroon. Inwoners zijn er erg gelukkig, zo zegt de world happiness index.

Toch is er één ding dat ontbreekt. In deze tijden neigen we ‘overmatig’ met het zelf bezig te zijn. We moeten onszelf verwerkelijken, en we mogen geen stukje missen. We moeten eens per jaar op reis. Als we vakantie hebben, luidt de vraag steevast: ‘En, waar ga je naartoe?’

Dit jaar ga ik naar binnen, op innerlijke reis. Het is verbazingwekkend wat ik in die stilte al gevonden heb. Ik vond er bestofte dromen terug, en mijn kinderen. Aanwezig zijn maakt van mij een betere, bewustere vrouw. Eentje die zorgt voor haar gezin, én voor zichzelf.